TY - JOUR ID - 77875 TI - روابط کمّی بین حجم مخروط‎افکنه‎ها و ارتباط آن با تکتوتیک فعّال (نمونه‎ی موردی: حوضه‎ی آبخیز کویر دق سرخ در ایران مرکزی) JO - پژوهشهای ژئومورفولوژی کمّی JA - GMPJ LA - fa SN - 22519424 AU - خبازی, مصطفی AU - سیف, عبدا.. AU - معیری, مسعود AU - نوحه سرا, مریم AD - دانشگاه اصفهان AD - دانشگاه آزاد نجف آباد Y1 - 2018 PY - 2018 VL - 1 IS - 2 SP - 103 EP - 126 KW - کلید‌واژه‌ها: کواترنری KW - لندفرم KW - مخروط‎افکنه KW - تکتونیک فعّال KW - گسل KW - دق سرخ DO - N2 - مخروط‎افکنه‎ها یکی از مهم‎ترین لندفرم‎های کواترنری شمرده می‎شوند که می‎توان از آنها به‎عنوان پدیده‎ایی ژئومورفیک، در شناخت میزان فعّالیّت‎های تکتونیکی بهره جست. در این پژوهش نخست، مخروط‎افکنه‎های حوضه‎ی آبخیز دق سرخ در ایران مرکزی از نظر تعداد، مساحت و نحوه‎ی پراکنش در ارتباط با ویژگی‎های فیزیکی حوضه‎های آبریز بالادست، همچون مساحت، طول، ارتفاع کم، متوسّط و مطلق محاسبه شد. سپس تلاش گردید بر اساس رابطه‎های موجود، ارتباط معناداری میان میزان فعّالیّت‎های تکتونیکی و حجم مخروط‎افکنه‎ها و مساحت حوضه‎ی آبریز آنها برقرار شود. در گام بعد با استفاده از 6 شاخص ژئومورفیک، میزان فعّالیّت‎های تکتونیکی منطقه (Lat) ارزیابی شد. پارامترهای (S)، (R)، (h) با استفاده از نرم‎افزارهای Arc GIS وAuto CAD به‎دست آمد. نتایج پژوهش نشان داد، گرچه بین عوامل حجم مخروط‎افکنه‎ها (V) و مساحت حوضه‎ی آبخیز بالادست (BA)، می‎تواند روابط معنادار بالایی وجود داشته باشد، اما در محدوده‎ی مطالعاتی، مساحت حوضه‎های بالادست مخروط‎افکنه‎ها (BA) تأثیر معناداری بر حجم آنها (V) ندارد؛ بنابراین با مطالعه‎ی ویژگی‎های زمین‎شناسی، استخراج لایه‎ها و روی‎هم‎اندازی محدوده‎های حوضه‎های آبریز بالادست، محدوده‎ی مخروط‎افکنه‎ها و گسل‎ها، مشخّص شد. بررسی‌ها نشان داد وجود گسل در حوضه‎های بالادست مخروط‎افکنه‎ها تأثیر زیادی در افزایش حجم آنها ایفا کرده، به‎گونه‎ای که در هر حوضه، بالاترین مقدار عامل V مربوط به مخروطی است که در حوضه‎ی بالادست آن گسل وجود دارد. بنابراین عامل تکتونیک نقش اصلی در افزایش یا کاهش حجم مخروط‎افکنه‎ها داشته و مساحت حوضه‎ی بالا دست(BA) ، به‎عنوان یک عامل فرعی شمرده‎ می‎شود. UR - https://www.geomorphologyjournal.ir/article_77875.html L1 - https://www.geomorphologyjournal.ir/article_77875_24118d7bc69cdae67a3e666957ad8a53.pdf ER -