TY - JOUR ID - 78032 TI - تحولات ژئومورفولوژیکی پلایای میقان در کواترنر JO - پژوهشهای ژئومورفولوژی کمّی JA - GMPJ LA - fa SN - 22519424 AU - حجازی, میر اسداله AU - عسگری, آتنا AU - میرزاخانی, بهاره AD - دانشگاه تبریز AD - دانشگاه محقق اردبیلی Y1 - 2018 PY - 2018 VL - 5 IS - 1 SP - 75 EP - 88 KW - پلایا KW - تحولات ژئومورفولوژیکی KW - دریاچه میقان KW - PCA DO - N2 - ایران کشوری است که در بخش‌های داخلی آن، شواهد ژئومورفولوژیکی متعددی را از تغییرات اقلیمی به‌صورت تناوب اقلیم خشک و بارانی دارا است. دریاچه میقان، یکی از بسترهایی است که این شواهد را به‌صورت سطوحی از رسوبات آواری و تبخیری حفظ کرده است. این دریاچه، حوضه آبریز خود به مساحت حدود 5528 کیلومترمربع را زهکشی می‌کند و در حال حاضر دارای اقلیمی خشک، با تبخیر بیش از بارش است. شرایط اقلیمی و هم‌چنین شرایط زمین‌شناسی آن سبب شده است که این دریاچه به شکل پلایا تحول یابد. درحالی‌که بسترهای سیلابی اطراف دریاچه، حکایت از اقلیم با بارش بیشتر را در این حوضه، دارد. این پژوهش باهدف شناسایی تغییرات دریاچه میقان انجام‌شده است. از نقشه‌های توپوگرافی 1:50000،مدل رقومی ارتفاع منطقه در مقیاس 1:50000 تصاویر ماهواره‌ای ETM+ و IRSP6 ، نقشه زمین‌شناسی 1:50000 و مشاهدات میدانی استفاده‌شده است. تکنیک تحلیل مؤلفه‌های اصلی برای شناسایی سطوح اطراف دریاچه انجام‌شده است و نتایج آنالیز به کمک مشاهدات میدانی و نمونه‌گیری‌های موجود، ارزیابی‌شده است. نتایج به‌دست‌آمده نشان داد که دریاچه میقان در آخرین دوره سرد، باران بیشتری دریافت نموده است و مساحتی معادل 129 کیلومترمربع را داشته است. به دلیل وجود کانی‌های تبخیری ازجمله کلسیت، ژیپس و هالیت در بستر زمین‌شناسی حوضه و با تغییر اقلیم، کاهش بارش و افزایش تبخیر، دریاچه کوچک‌تر شده و کانی‌های تبخیری بر اساس میزان حلالیت خود رسوب نموده‌اند و سطوح آهکی، گچی و نمکی را در اطراف دریاچه تشکیل داده‌اند و دریاچه میقان به‌صورت پلایا تحول‌یافته است. در هریک از سطوح نامبرده، واحدها و رخساره‌های ژئومورفولوژیکی خاصی شکل‌گرفته است که نشانگر تحول ژئومورفولوژیکی این دریاچه در طول زمان است. UR - https://www.geomorphologyjournal.ir/article_78032.html L1 - https://www.geomorphologyjournal.ir/article_78032_f529c9918a95eef3530907bcaba52c97.pdf ER -