TY - JOUR ID - 78122 TI - ارزیابی شاخص‌های ژئومورفوکلیمایی بر مکان‌گزینی مراکزحیاتی، حساس و مهم با رویکرد دفاع-غیرعامل (مطالعه موردی: سواحل مکران ازجاسک تا خلیج گواتر) JO - پژوهشهای ژئومورفولوژی کمّی JA - GMPJ LA - fa SN - 22519424 AU - پورزارع, مرتضی AU - سیف, عبداله AU - سیاری, حبیب اله AU - فخری, سیروس AD - گروه جغرافیای طبیعی، دانشگاه اصفهان AD - گروه جغرافیای طبیعی، دانشگاه اصفهان. AD - گروه مدیریت راهبردی، دانشکده دفاع ملی، دانشگاه عالی دفاع ملی. Y1 - 2018 PY - 2018 VL - 7 IS - 1 SP - 124 EP - 145 KW - شاخص‌های ژئومورفوکلیمایی KW - مکان‌گزینی KW - دفاع‌غیرعامل KW - واحدهای مورفولوژی مکران KW - روش تحلیلی بهترین- بدترین DO - N2 - شناخت ویژگی­های ژئومورفولوژیکی و اقلیمی نقاط مختلف کشور یک اصل مهم و ضروری به­حساب می­آید و عدم شناخت آنها جز ارتکاب به اشتباهات خطرناک، کاردیگری انجام نخواهد شد. این مقاله به بررسی ویژگی­های جغرافیایی و به ویژه ارتباط و پیوند میان عوامل ژئومورفوکلیمایی بر مکان­گزینی مطلوب مراکز حیاتی، حساس و مهم منطقه سواحل مکران از جاسک تا خلیج گواتر با رویکرد دفاع­غیرعامل می­پردازد. با توجه به ضرورت مکان­گزینی مراکز و تأسیسات حیاتی، مهم و حساس با رویکرد دفاع غیر‌عامل بصورت مؤثر و هوشمندانه با ارزیابی شاخص­های ژئومورفولوژیکی و اقلیمی سواحل مکران(بندرجاسک تا خلیج گواتر) بمنظور دست­یابی به پایداری امنیتی در این ناحیه از کشور ایران بر اساس نقشه طرح توسعه سواحل مکران ترسیم شده توسط دبیرخانه توسعه سواحل مکران، دراین پژوهش متناسب با تفکیک واحدهای ژئومورفولوژی منطقه مکران، خط ساحلی و جلگه ساحلی تا شعاع 50 کیلومتر را به عنوان منطقه عملیاتی ودشت­های پایکوهی وکوهستان تا شعاع 200 کیلومتر درعمق را منطقه راهبردی در نظر گرفته شده است.  ابزارهای تحقیق پژوهش را نقشه­های توپوگرافی، زمین­شناسی و تصاویر هوایی و ماهواره­ای منطقه تشکیل داده است. همچنین با ارائه و تنظیم پرسشنامه­ها، مصاحبه با افراد کارشناس به شناسایی عوامل مؤثر اعم از طبیعی و انسانی در  مکان­یابی مراکز حیاتی، حساس و مهم با تأکید بر دفاع­غیرعامل پرداخته و پس از مشخص شدن آنها، داده­های عوامل ژئومورفولوژیکی و عناصر اقلیمی را با استفاده از روش تحلیلی بهترین- بدترین(BWM) بمنظور انجام مقایسه معیارها به صورت بهترین و بدترین مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و عوامل و عناصر تأثیرگذار در مکان­گزینی با رویکرد دفاع غیرعامل رتبه­بندی و وزن­دهی نهایی گردید که از بین شاخص­ها، میزان شیب با وزن نهایی (257/0) و رطوبت نسبی با وزن نهایی (030/0) به ترتیب مهمترین و کم­اهمیت­ترین شاخص­ها مشخص شدند. در نهایت در محیط نرم افزار Arc GIS با  هم­پوشانی لایه­ها،  نقشه­ای که در آن مناطق مناسب برای احداث مراکز حساس و مهم در آن مشخص شده­اند را بدست آوردیم. نتایج نشان می­دهد که مناطق شرقی ساحلی منطقه مورد مطالعه برای مکان­یابی شرایط مناسب­تری را نسبت به مناطق غربی دارد. همچنین با توجه به نقشه نهایی که بر اساس عوامل ژئومورفولوژیکی در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی تهیه شده است، مساحت پهنه­های مطلوب برای مکان­گزینی مراکز حساس و مهم در بخش شمالی نسبت به مناطق جنوبی بیشتر است، به عبارت دیگر می­توان گفت که ویژگی­های ژئومورفولوژیکی از جمله شرایط توپوگرافی، فیزیوگرافی رودخانه­ها و... منطقه در بخش شمالی شرایط مطلوبتری نسبت به مناطق جنوبی و نیز در ناحیه جلگه ساحلی در بخش شرقی نسبت به بخش غربی برای انتخاب مکان بهینه مراکز حساس و مهم برخوردار هستند. UR - https://www.geomorphologyjournal.ir/article_78122.html L1 - https://www.geomorphologyjournal.ir/article_78122_9d0612ada73a67d0a5ca9d330bc952e9.pdf ER -