2024-03-29T06:57:38Z
https://www.geomorphologyjournal.ir/?_action=export&rf=summon&issue=19499
پژوهشهای ژئومورفولوژی کمّی
22519424
22519424
1400
10
3
ارزیابی نقش منابع کارستیک توسعه یافته در توانمندی های ژئوتوریسمی شهرستان کامیاران
عطرین
ابراهیمی
داود
مختاری
شهرام
روستایی
یکی از مناطقی که پتانسیل بالایی در زمینه توسعه ژئوتوریسم و صنعت گردشگری دارد، مناطق کارستیک است. شهرستان کامیاران یکی از مناطقی است که در سازندهای کارستیک قرار گرفته است و همین عامل سبب شده تا این شهرستان دارای انواع مناظر کارستیک باشد. با توجه به موارد مذکور، در این تحقیق به تحلیل عوامل موثر در توسعه لندفرمهای کارستیک و همچنین تاثیر نقش لندفرمهای کارستیک در توسعه ژئوتوریسم شهرستان کامیاران پرداخته شده است. این تحقیق بر مبنای روشهای توصیفی و تحلیلی میباشد. دادههای تحقیق شامل نقشههای زمینشناسی 1:100000، نقشههای توپوگرافی 1:250000، مدل رقومی ارتفاعی 30 متر و همچنین اطلاعات کتابخانهای و اطلاعات حاصله از بازدیدهای میدانی میباشد. این تحقیق از دو مرحله انجام شده است که در مرحله اول با استفاده از روش کوبالیکوا و بومی به شناسایی و ارزیابی ژئوسایتها پرداخته شده و در مرحله دوم نیز با استفاده از مدل تلفیقی منطق فازی و ANP مناطق کارستیک توسعه یافته شناسایی شده است. نتایج حاصله از ارزیابی ژئوسایتها بیانگر این است که مناطق غربی و جنوب غربی شهرستان کامیاران دارای بیشترین تعداد ژئوسایتها هستند و ژئوسایتهای این مناطق از جمله دره پالنگان دارای بالاترین امتیاز هستند. همچنین بر اساس نتایج بدست آمده، بخش زیادی از شهرستان کامیاران، خصوصا مناطق غرب و جنوب غربی این شهرستان را مناطق کارستیک توسعه یافته دربرگرفته است. با توجه به موارد مذکور، یکی از دلایل توان توریستی بالای شهرستان کامیاران، وجود منابع کارستیک توسعه یافته است.
ژئوتوریسم
توانمندی های ژئوتوریسمی
منابع کارستیک
توسعه کارست
شهرستان کامیاران
2021
12
22
1
18
https://www.geomorphologyjournal.ir/article_141403_5f27f630aa8a24cd9d157b350d8c5d83.pdf
پژوهشهای ژئومورفولوژی کمّی
22519424
22519424
1400
10
3
ارتباط بعد فراکتال با شاخصهای دبی و رسوب در حوزههای آبخیز استان ایلام
مهتاب
علیمرادی
محمدرضا
اختصاصی
مهدی
تازه
حاجی
کریمی
تحقیقات انجامشده در جهان بیانگر رابطه نزدیکی بین رفتار پدیدههای جهان طبیعی با الگوهای هندسی یا بعد فراکتال آنها است. هدف از این پژوهش بررسی ارتباط ابعاد فراکتال با شاخصهایی نظیر دبی سیل و دبی رسوب و حساسیت واحدهای سنگشناسی در محدودههای حوزههای آبخیز استان ایلام می-باشد. جهت دستیابی به نتایج بهتر بهمنظور یکسانسازی شرایط محیطی و مقایسه آماری از مقادیر ویژه دبی آب و رسوب استفادهشده است. نتایج بهدستآمده نشان داد که بین بعد فراکتال سازندها و مقاومت آنها به فرسایش ارتباط معنادار و معکوس برقرار میباشد و با افزایش مقاومت سازند تراکم آبراهه در واحد سطح و بعد فراکتال آن کاهش مییابد، بین بعد فراکتال حوزههای آبخیز موردمطالعه با دبی ویژه آب ارتباط معنیداری وجود ندارد؛ ولی بین عدد فراکتال و دبی رسوب ویژه ارتباط معنادار و مستقیم در سطح ۵ درصد وجود دارد، بهنحویکه با افزایش تراکم آبراهه در واحد سطح دبی رسوب ویژه افزایش مییابد. بیشترین مقادیر بعد فراکتال مربوط به حوزههایی است که ازنظر سنگشناسی بسیار حساس تا حساس هستند، (نظرآباد معادل 48/1، دویرج معادل 49/1) و کمترین مقدار آن مربوط به حوزههایی است که ازنظر سازندهای زمینشناسی مقاوم تا نیمه مقاوم هستند، (کلم معادل 14/1 و چم گز 11/1). با توجه به نتایج بهدستآمده و همبستگی آماری بیش از 95% بین بعد فراکتال و دبی رسوب میتوان در سایر حوزه-های فاقد آمار با محاسبه بعد فراکتال، دبی ویژه رسوب را برآورد نمود ولی این پیشبینی برای دبی ویژه آب مقدور نمیباشد.
پارامترهای کمّی
بُعد فراکتال
شاخص های هیدرولوژی و رسوب
استان ایلام
2021
12
22
19
39
https://www.geomorphologyjournal.ir/article_141065_12a9ecf29529e9736084e0c8fba30a03.pdf
پژوهشهای ژئومورفولوژی کمّی
22519424
22519424
1400
10
3
شناسایی نواحی مستعد سیلاب در استان گلستان با استفاده از تصاویر سنتینل و مدلسازی هیدرولیکی
اکرم
نمازی راد
ندا
محسنی
سید رضا
حسین زاده
هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی بازه زمانی عقب نشینی آب از پهنههای سیلابی مربوط به سیلاب سال 1398 استان گلستان با استفاده از تصاویر سنتینل و همچنین مدلسازی پاسخ مناطق مستعد به سیلاب به تغییرات دبی رودخانه در بخشی از گرگانرود با استفاده از مدل هیدرولیکی HEC-RAS میباشد. با استفاده از تصاویر Sentinel-1 در بازههای قبل، حین و بعد از سیلاب، تغییر جریانات سطحی و روند آب گرفتگی بررسی شده است. در مرحله بعد به کمک دادههایی نظیر ضریب مانینگ و مقادیر دبی پیک سیلاب برای دورههای بازگشت 25، 50 و 100 ساله از نرم افزار HEC-RAS استفاده شده است. مقایسه تصاویر سه ماه بعد از وقوع سیلاب با تصاویر یک ماه بعد از وقوع نشان میدهد که کانالها و مجاری، مزارع و دشتهای سیلابی واقع در نواحی مرکزی دشت گرگان بین یک تا سه ماه بعد از اتمام سیل همچنان تحت آب گرفتگی قرار داشتند. نتایج مدل نیز نشان داده است سرعت جریان در دشتهای سیلابی سمت راست که میزان شیب آنها از دشتهای سیلابی سمت چپ بیشتر بوده، افزایش داشته است. همچنین در دورههای بازگشت 25 و 50 ساله، اگر بستر کانال رودخانه به طور مرتب لایروبی شود و رسوبات تجمعی از کف آن حذف شوند، حجم سیلاب از بستر اصلی رودخانه تجاوز نمیکند، و فقط در دوره بازگشت 100 ساله و بالاتر از آن شاهد آب گرفتگی محدودههای خارج از بستر رودخانه خواهیم بود. به کارگیری دو تکنیک سنجش از دور و مدلسازی هیدرولیکی میتواند در جهت انجام اقدامات بازدارنده و کاهش شدت سیلاب راه گشا باشد.
مدیریت سیلاب
برنامه ریزی محیطی
HEC-RAS
Sentinel-1
2021
12
22
40
56
https://www.geomorphologyjournal.ir/article_141063_ea0ab55d253918a92930ecd332996543.pdf
پژوهشهای ژئومورفولوژی کمّی
22519424
22519424
1400
10
3
تهیه نقشه گنبد نمکی جهانی و مناطق متأثر از گنبد نمکی با استفاده از مدل شبکه عصبی مصنوعی و دادههای ماهواره لندست 8
فرهاد
کاوسی
کاظم
رنگزن
بابک
سامانی
عظیم
صابری
از پدیده های مهم و قابل توجه در امر زمینشناسی میتوان به تشکیلات تبخیری از جمله گنبدهای نمکی اشاره کرد. تشکیلات تبخیری از جمله سازندهای زمینشناسی هستند که از نظر جغرافیایی دارای گسترش چشمگیری میباشند. گنبدهای نمکی و رسوبات مجاور آن نمونهای از یک محیط زمین شناسی پیچیده است. مطالعه آنها به خاطر ویژگیهای منحصر به فرد نمک از لحاظ تکتونیکی و سنگ شناسی، برهمکنش های قوی میان جریانهای حرکتی و حرارتی، وجود منابع مهم از لحاظ جنبه اقتصادی و تأثیرگذاری این حوزههای تبخیری در کیفیت منابع مناطق پیرامون گنبدهای نمکی از اهمیت شایانی در زمین شناسی، مدیریت و برنامهریزی منابع انسانی برخوردار است. فناوری سنجش از دور در سالهای اخیر نقش پررنگی در کسب اطلاعات از این پدیدههای منحصر به فرد بر عهده دارد. هدف از پژوهش استفاده از روش شبکه عصبی مصنوعی و تحلیل مؤلفههای اصلی(PCA) برای طبقهبندی و تهیه نقشه گنبدنمکی جهانی و مناطق متأثر از گنبد نمکی با استفاده از تصاویر سنجندههای OLI ماهواره لندست8، جهت تحلیل و بررسی از لحاظ پوشش و نوع کانیهای تشکیل دهنده آن میباشد. نتایج در هشت کلاس مجزا طبقهبندی شده نشانداده شد که کلاس ماسه-نمک با 100 درصد صحت، رس، 05/96 درصد، گچ- نمک 03/99 درصد، سنگ آهک 100 درصد، گیاهان 73/96 درصد، ماسه سنگ 67/94 درصد، صخره های نمکی 09/96 درصد، خاکهای گچی 58/93 درصد، شیل 73/86 طبقه بندی شدند. در این پژوهش روش شبکه عصبی به ترتیب با صحت کل 3501/95 درصد و ضریب کاپا 37/94 درصد عملکرد مناسبی در طبقهبندی، تهیه نقشه محدوده مورد مطالعه داشته است.
سنجش از دور
لندست8
گنبدنمکی
طبقهبندی
شبکه عصبی مصنوعی
2021
12
22
57
72
https://www.geomorphologyjournal.ir/article_141062_ffa13057da0f3d62474d33e28ae71d1d.pdf
پژوهشهای ژئومورفولوژی کمّی
22519424
22519424
1400
10
3
بررسی پتانسیل وقوع زمینلغزش در حوضهآبریز آبگلال ( استان خوزستان) با استفاده از مدل فازی
فریبا
همتی
در این پژوهش مناطق مستعد خطر زمینلغزش در حوضهآبریز آبگلال با استفاده از مدل منطق فازی مورد ارزیابی قرار گرفت. با استفاده از مطالعات میدانی، نقشههای زمینشناسی و توپوگرافی و با مرور مطالعات صورت گرفته در این زمینه و همچنین بررسی شرایط موجود در منطقه هشت عامل طبقات ارتفاعی، شیب، جهتشیب، لیتولوژی، فاصله از گسل، فاصله از رودخانه، کاربری اراضی و بارش به عنوان عوامل مؤثر بر وقوع زمینلغزش مورد بررسی قرار گرفت و بعد از مرحله فازیسازی، نقشههای پهنهبندی زمینلغزش با استفاده از عملگر گامای فازی با مقادیر 0/7، 0/8، 0/9 تهیه شد. نتایج حاصل از جمع کیفی نشان داد که عملگر گامای 0/9 فازی در مقایسه با دیگر عملگرهای فازی مناسبتر است. در نهایت نقشه بدست آمده با 5 کلاس بسیار زیاد، زیاد، متوسط، کم و بسیارکم طبقهبندی شد. نتایج تحقیق نشان داد که 0/016 از مساحت منطقه در پهنه با خطر بسیار زیاد و 94 درصد از مساحت منطقه در پهنه با خطر بسیار کم قرار گرفته است. نتایج به دست آمده بیانگر این است که منطقه مورد مطالعه به دلیل وجود شبکه رودخانه، بارش، کاربری مرتعی، محدوده شهری و لیتولوژی ضعیف داری پتانسیل بالایی در جهت وقوع لغزش هستند. همچنین بخشهای عمدهای از مناطق جنوب منطقه نیز پتانسیل بالایی جهت حرکات لغزشی دارند.
حوضه آبریز آبگلال
منطق فازی
پهنه بندی زمین لغزش
شاخص جمع کیفی
2021
12
22
73
85
https://www.geomorphologyjournal.ir/article_141057_ab7eef0f9f32fc053e52ae4ddefe507a.pdf
پژوهشهای ژئومورفولوژی کمّی
22519424
22519424
1400
10
3
پهنهبندی خطرسیلاب با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (مطالعه موردی: حوضه آبخیز گرگانرود(
صالح
ارخی
حدیث
یاری بیگی
سمیه
عمادالدین
هدف از این پژوهش، ارزیابی و پهنهبندی محدودههای سیلخیز در حوضه گرگانرود است. بدین منظور معیارهایی همچون شیب، جهت شیب، ارتفاع، زمینشناسی، بارندگی، فاصله از آبراهه و رودخانه، فاصله از راهها، فاصله از مناطق مسکونی، تراکم زهکشی، شاخص NDVI (تراکم پوشش گیاهی) و ضریب رواناب (شامل کاربری اراضی، بافت خاک، گروه هبدرولوژیک خاک، شماره منحنی، نگهداشت سطحی و ارتفاع رواناب سالانه) انتخاب گردید. از سیستم اطلاعات مکانی و تصاویر ماهوارهای برای تولید لایههای معیارها استفاده شد. سپس با اتکا به نظرهای کارشناسی و شناخت منطقه، وزندهی نهایی لایهها به روش فرایند تحلیل سلسله مراتبی به وسیله نرمافزارExpert choice انجام گردید و نقشه پهنهبندی سیلاب در محدوده حوضه آبخیز گرگانرود ارائه شد. در نهایت نقشه پهنهبندی نهایی با همپوشانی نقشههای وزندهی شده برای هر معیار در سامانه اطلاعات جغرافیایی تهیه شد. بررسی و تحلیل نهایی نقشه به دست آمده بیانگر آن است که نواحی شمال و شمال غرب دارای بیشترین ظرفیت در برابر خطر سیل هستند. همچنین نتایج نشان داد که از کل مساحت منطقه، 19.97 درصد دارای وضعیت با خطر خیلی زیاد، 19.98 درصد دارای وضعیت با خطر زیاد، 19.98 درصد دارای وضعیت با خطر متوسط، 20.07 درصد دارای وضعیت با خطر کم، 20 درصد دارای وضعیت خطر خیلی کم در برابر سیل قرار دارند. در این پژوهش، از بین عوامل طبیعی موثر بر وقوع سیلاب، عامل بارش بیشترین تاثیر را در وقوع سیلاب در حوضه آبریز مورد مطالعه دارد.
پهنه بندی سیلاب
سیستمهای اطلاعات جغرافیایی
فرآیند تحلیل سلسله مراتبی
حوضه آبخیز گرگانرود
2021
12
22
86
110
https://www.geomorphologyjournal.ir/article_141054_20c5e016f717170bf0d7d0abaf905453.pdf
پژوهشهای ژئومورفولوژی کمّی
22519424
22519424
1400
10
3
باز سازی برف مرزهای دائمی کواترنر پایانی در ارتفاعات جنوبی ایران مرکزی
عبداله
سیف
حجت اله
بیرانوند
بازسازی شرایط اقلیمی گذشته با توجه به پدیدههای فرمی یخچالی و ارتباط آنها با ارتفاع خط تعادل آب و یخ صورت می-پذیرد. بازسازی ارتفاع خط تعادل یخچالهای عهد حاضر و دیرینه از جمله پارامتری است که از آن به عنوان یک شاخص تغییر اقلیم استفاده میشود. هدف اصلی این پژوهش؛ بازسازی ارتفاع خط تعادل آب و یخ (ELA) در ارتفاعات ایران مرکزی در استان کرمان بر اساس شواهد ژئومورفیک یخچالی و با استفاده از روش لویز، هوفر و کف سیرک پورتر است. برای این کار با استفاده از بازدید میدانی مورنهای پایانی در امتداد درههای اصلی شناسایی و ارتفاع آنها با استفاده از GPS اندازهگیری شد. پس از تهیه لایههای مختلف مورد نیاز در نهایت نقشه ژئومورفولوژی منطقه ترسیم و مکان دقیق مورنها بر روی آن مشخص گردید. نتایج نشان میدهد که ارتفاع بالاترین و پاینترین ELA در هفت واحد مطالعاتی بر مبنای روشهای فوق به ترتیب عبارتند از: بالاترین مقدار ELA بر اساس روش لویز 4063 متر در ارتفاعات هزار و کمترین آن 2858 متر در ارتفاعات جوپار است. همچنین بالاترین مقدار ELA بر اساس روش هوفر 3875 متر در ارتفاعات هزار و کمترین آن 2682 متر در ارتفاعات جوپار است. در حال حاضر مقدار ELA منطقه مطالعاتی بر اساس آمار اقلیمی 4629 متر است. بالاترین مقدار ELA بر اساس روش کف سیرک (پورتر) در ارتفاعات هزار 3518 متر و پایین ترین آن در ارتفاعات جبال بارز با ارتفاع 2953 متر بوده است. ارتفاع ناهمواریها و برفگیر بودن آنها علت اصلی تفاوت ELA در این واحدهای کوهستانی است.
مرز برف دائمی
کواترنر پایانی
ایران مرکزی
شواهد ژئومورفیک یخچالی
2021
12
22
111
133
https://www.geomorphologyjournal.ir/article_141047_953e4ecddf3ed0fb9ef470fb89be2ce2.pdf
پژوهشهای ژئومورفولوژی کمّی
22519424
22519424
1400
10
3
استفاده از شاخصهای مورفومتریک برای شناسایی سرچشمه نمکزایی در پلایا (مطالعۀ موردی: پلایای ایزدخواست، استان فارس)
مریم
انصاری
ایرج
جباری
فرهنگ
سرگردی
در کشور ما شرایط اقلیمی بهگونهای استکه در 65 درصد آن متوسط بارندگی سالیانه کمتر از 130 میلیمتر است.. بنابراین شناخت عوامل تأثیرگذار بر کیفیت منابع آبی این مناطق برای حفاظت در جهت کاهش آسیبپذیری این منابع، از اهمیت شایانی برخوردار است. در این تحقیق جهت بررسی عوارض ژئومورفولوژیکی در شناسایی سرچشمههای شوری منابع آب زیرزمینی در پلایای ایزدخواست و ارائه شاخصی مطمئن جهت مدلسازی مکانی از مدل رگرسیون وزنی جغرافیایی (GWR) استفاده شده است. نتایج نشان داد که از بین 5 شاخص انتخاب شده ، شاخص بافت زهکشی نسبت به شاخص-های دیگر کارایی بهتر و مناسب تری داشت بطوری که نتایج مدل GWR با لندفرمهای منطقه رابطۀ مستقیی را نشان داد. در اغلب پارامترهای کیفی بیشترین میزان همبستگی مربوط به غرب حوضه میباشد که نشاندهندۀ تأثیر بالای دیاپیر نمکی موجود در غرب حوضه بر منابع آبی میباشد همچنین مقاومت کم و فرسایش رسوبات تبخیری نیز بر این موضوع دامن زده است. علاوه بر این در این تحقیق سازندهای مخرب در مرکز، شمال، شمالشرق و شمالغرب منطقه بهصورت تپهماهور و بدلند رخنمون دارند. علاوه بر این با استفاده از شاخص بافت زهکشی بهطور کامل مقاومت لیتولوژیهای مختلف در زیرحوضهها مشخص شد. که نتایج نشان میدهد در نبود نقشههای زمینشناسی با مقیاس قابل قبول میتوان جهت تشخیص نوع مقاومت سنگها از نقشههای توپوگرافی با مقیاسهای موجود و حتی برای تعیین جنس لیتولوژیها با استفاده از نقشههای توپوگرافی بزرگ مقیاستر با استخراج شبکه زهکشی به عنوان لندفرم از شاخص بافت زهکشی استفاده نمود.
شاخص های مورفومتریک
بافت زهکشی
GWR
پلایای ایزدخواست
2021
12
22
134
156
https://www.geomorphologyjournal.ir/article_141043_cd432c65da48cd9e2c436236f0195347.pdf
پژوهشهای ژئومورفولوژی کمّی
22519424
22519424
1400
10
3
ارزیابی نتایج تغییرات کاربری اراضی بر دبی رودخانه دره رود در بازه زمانی سی ساله با استفاده از مدل HEC_HMS
رسول
حسن زاده
فریبا
اسفندیاری درآباد
صیاد
اصغری سراسکانرود
در این تحقیق از روش مبتنی بر شی گرا در تهیه ی نقشه کاربری اراضی حوضه آبریز دره رود با استفاده از تصاویر لندست 5 با سنجنده TM و لندست 8 با سنجده OLI در یک بازه زمانی 30 ساله، از سال 1990 تا 2019 و تاثیرات آن بر تغییرات دبی رودخانه دره رود مورد بررسی قرار گرفت. تصاویر ماهواره ای در چهارده کلاس طبقه بندی شد که کلاس های کشت آبی، زراعت دیم، مناطق سنگی، مناطق مسکونی، باغات و دریاچه دارای افزایش مساحت و زمین های بایر، مراتع، اراضی جنگلی و بستر رودخانه دارای کاهش مساحت بوده اند برای پی بردن به تغییرات روند جریانی رودخانه ، از روش SCS در مدل HEC_HMS استفاده شد و به صورت چهار زیر حوضه مشیران، هوراند، سمبور و بوران تقسیم شده و با توجه به کاربری اراضی شماره منحنی CN و زمان تاخیر رواناب زیرحوضه ها به همراه ضریب K و X به مدل معرفی شد و اجرا گردید. نتایج نشان داد که اوج رواناب در زیرحوضه مشیران با کاهش 7 مترمکعب و کاهش 5/8 میلیمتر حجم رواناب و در زیرحوضه هوراند با کاهش 6/8 متر مکعب اوج رواناب و کاهش 12 میلیمتر حجم رواناب و زیر حوضه سمبور با کاهش 2/2 متر مکعب اوج رواناب و کاهش 12 میلیمتر حجم رواناب همراه بوده است در حالی که در زیر حوضه بوران بر خلاف سه زیر حوضه قبلی افزایش اوج رواناب به میزان 10 متر مکعب در ثانیه و افزایش حجم رواناب به میزان 6/9 میلیمتر برآورد شده است.
تغییر کاربری اراضی
طبقه بندی شی گرا
مدل HEC HMS
روش SCS
2021
12
22
157
174
https://www.geomorphologyjournal.ir/article_141040_e54da14bf770e1ffdbf7547aceac63b1.pdf
پژوهشهای ژئومورفولوژی کمّی
22519424
22519424
1400
10
3
ارزیابی نرخ فرونشست دشت همدان-بهار و ارتباط آن با پارامترهای محیطی
معصومه
رجبی
شهرام
روستایی
سیدمحمدرضا
جوادی
یکی از مخاطرات پیشروی دشتهای کشور، مخاطره فرونشست است. قرارگیری دشت همدان-بهار در منطقه نیمه خشک سبب شده تا این دشت در معرض مخاطره فرونشست باشد. با توجه به اهمیت موضوع، در این پژوهش به بررسی این مخاطره پرداخته شده است. در این تحقیق به منظور دستیابی به اهداف مورد نظر از روشهای توصیفی-تحلیلی استفاده شده است. دادههای تحقیق شامل تصاویر راداری سنتنیل 1 (73 تصویر راداری در طی بازه زمانی ۱۶/۰۱/۲۰۱۵ تا ۱۴/۰۱/۲۰۲۰)، تصویر ماهوارهای لندست 8 (مربوط به تاریخ 13/06/ 2020 به منظور تهیه نقشه کاربری اراضی منطقه)، مدل رقومی ارتفاعی 30 متر SRTM، نقشه زمینشناسی 1:100000 و همچنین اطلاعات مربوط به چاههای پیزومتری منطقه است. ابزارهای تحقیق نیز شامل GMT، ENVI، ARCGIS و expert choice میباشد. بر اساس نتایج بدست آمده، این دشت در طی دوره زمانی ۵ سال (از تاریخ ۱۶/۰۱/۲۰۱۵ تا ۱۴/۰۱/۲۰۲۰)، با ۲۸۱ میلیمتر فرونشست مواجه شده است که بر اساس آن میتوان گفت منطقه مورد مطالعه دارای میانگین ۵۶ میلیمتر فرونشست سالانه است. همچنین نتایج پتانسیلسنجی مناطق مستعد وقوع فرونشست بیانگر این است که مناطق میانی محدوده مطالعاتی، شامل محدودههای شهری همدان، بهار، لالجین و صالحآباد به دلیل نوع کاربری، نوع لیتولوژی، شیب کم، قرار گرفتن در واحد دشت و مخروطه افکنه و همچنین افت زیاد منابع آب زیرزمینی در این مناطق، پتانسیل بالایی جهت وقوع و تشدید فرونشست در آینده دارد. با توجه به اینکه این مناطق در محاسبه فرونشست منطقه، دارای بالاترین میزان فرونشست بودهاند، بنابراین بین نتایج حاصله از تصاویر راداری و پهنهبندی، انطباق وجود دارد.
کلمات کلیدی: فرونشست
دشت همدان -بهار
تداخل سنجی راداری
2021
12
22
175
188
https://www.geomorphologyjournal.ir/article_141036_642d02f8290067950da8f3326cf15591.pdf
پژوهشهای ژئومورفولوژی کمّی
22519424
22519424
1400
10
3
ارزیابی و تحلیل مناطق کارستیک توسعه یافته و آسیب پذیر (مطالعه موردی: توده کارستیک خورین در استان کرمانشاه)
امیر
صفاری
علی
احمدآبادی
تینا
پی سوزی
مناطق کارستیک به عنوان یکی از منابع مهم آبی پتانسیل آسیبپذیری بالایی دارند. یکی از مناطقی که در معرض آسیبپذیری قرار دارد، توده کارستیک خورین در شمال استان کرمانشاه است، به همین در این تحقیق به شناسایی مناطق آسیبپذیر آن پرداخته شده است. این تحقیق در ۳ مرحله انجام شده است، در مرحله اول با استفاده از ۸ فاکتور (لیتولوژی، فاصله از گسل، فاصله از رودخانه، اقلیم، ارتفاع، شیب، جهت شیب، کاربری اراضی) و مدل تلفیقی WLC و ANP به شناسایی مناطق مستعد توسعه کارست در محدوده مطالعاتی پرداخته شده است. در مرحله دوم، با استفاده از مدل Paprika به شناسایی مناطق آسیبپذیر در محدوده مطالعاتی پرداخته شده است. در مرحله سوم بر مبنای نتایج حاصله از دو مرحله اول، مناطقی که بیشتر در معرض آسیب قرار دارند، شناسایی شده است. ارزیابی نتایج حاصله از طریق مدل تلفیقی WLC و ANP بیانگر این است که مناطق مرکزی محدوده مطالعاتی با ۶/۶۸ کیلومترمربع، به دلیل نوع لیتولوژی، ارتفاع زیاد، نوع پوشش و میزان شیب، پتانسیل زیادی جهت توسعه منابع کارستیک دارد. همچنین نتایج حاصل از ارزیابی میزان آسیبپذیری با استفاده از مدل Paprika نیز بیانگر این است که مناطق میانی محدوده با ۳/۳۵ کیلومترمربع، بیشترین پتانسیل آسیبپذیری را دارد. در این تحقیق به منظور شناسایی مناطق آسیبپذیر در برابر آلودگی، طبقات مستعد توسعه کارست که معرض آسیبپذیری خیلی زیادی قرار دارند، به عنوان مناطق آسیبپذیر شناسایی شده است که این مناطق دارای ۷/۲۲ کیلومترمربع وسعت هستند.
کارست
آسیب پذیری
Paprika
خورین
2021
12
22
189
200
https://www.geomorphologyjournal.ir/article_141035_bab055112cc4ed1c93893e688f53a2bd.pdf
پژوهشهای ژئومورفولوژی کمّی
22519424
22519424
1400
10
3
ارزیابی آسیب پذیری و تخریب میراث ژئومورفولوژیکی تحت تأثیر توسعه شهری خرم آباد
ابراهیم
مقیمی
منصور
جعفر بگلو
مجتبی
یمانی
فاطمه
مرادی پور
میراث ژئومورفولوژیکی شهری مستعد تخریب ناشی از فعالیتهای انسانی مرتبط با توسعه شهری و ایجاد ساختارهای زیربنایی است. برای درک اثر توسعه شهری بر میراث ژئومورفولوژیکی و ضرورت حفاظت از این میراث ارزشمند، پژوهش حاضر بهصورت موردی در شهر خرمآباد انجام شده است. دادههای تحقیق از طریق کارهای میدانی، نقشههای موضوعی و منابع تصویری موجود به دست آمده است. این تحقیق با یک رویکرد نوآورانه از طریق تلفیق کارهای میدانی، روشهای سنجش از دور و ارزیابی کمی انجام شده است. بدینصورت که ابتدا میراث ژئومورفولوژیکی محدوده شهری خرمآباد طی چندین مرحله کار میدانی فهرست برداری و تحلیل اهمیت شده است. در مرحله بعد میزان توسعه شهری خرمآباد طی سه دهه اخیر از طریق تصاویر ماهوارهای استخراج شده و اثرات آن بر میراث ژئومورفولوژیکی مورد بررسی قرار گرفته است. در نهایت میزان خطر تخریب هرکدام از میراثهای ژئومورفولوژیکی شهر خرمآباد بر اساس شاخص خطر تخریب بریلها (2016) مشخص گردیده است. نتایج نشان داد که منطقه شهری خرمآباد طی دوره 1990 تا 2018 حدود سه برابر افزایش یافته و در این زمان بسیاری از آثار میراث ژئومورفولوژیکی مورد تخریب واقع شده و یا ارزشهای عمده آن (زیباییشناسی، علمی، آموزشی، گردشگری و ...) از بین رفتهاند. نتایج ارزیابی خطر تخریب نیز نشان داد که ژئومورفوسایتهای مخملکوه، آبشار طلایی و همینطور غار کنجی به علت گسترش سریع مناطق مسکونی، کنترل نشده و حتی غیرقانونی، در معرض بیشترین تخریب ناشی از فعالیتهای انسانی از جمله ساختوساز، تسطیح و جاده سازی، رها سازی زباله، استفاده و بهرهبرداری خصوصی و غیره قرار دارند.
میراث ژئومورفولوژیکی شهری
خطر تخریب
ژئوتوریسم شهری
خرمآباد
2021
12
22
201
219
https://www.geomorphologyjournal.ir/article_141033_520fc727d142c75f6c7e1d1a01f129d9.pdf