%0 Journal Article %T بررسی مورفوتکتونیکی غرب البرز مرکزی با استفاده از شاخص های ژئومورفیک %J پژوهشهای ژئومورفولوژی کمّی %I انجمن ایرانی ژئومورفولوژی %Z 22519424 %A شکری, پریسا %A ده بزرگی, مریم %A حکیمی اسیابر, سعید %D 2019 %\ 05/22/2019 %V 7 %N 4 %P 105-124 %! بررسی مورفوتکتونیکی غرب البرز مرکزی با استفاده از شاخص های ژئومورفیک %K مورفوتکتونیک %K حوضه آبریز %K گسل %K شاخص‌های ریخت‌سنجی %K غرب البرز مرکزی %R %X البرز، قسمتی از کمربند کوهزایی آلپ-هیمالیا، نتیجه همگرایی صفحه ایران مرکزی و اوراسیا از اواخر تریاس بوده است و به واحدهای البرز خاوری، البرز مرکزی و البرز باختری تقسیم می­شود. گستره مورد مطالعه در غرب البرز مرکزی قرار گرفته است و شامل حوضه­های آبریز پلرود، صفا­رود و چالکرود می‌باشد. از آن‌جا که رودخانه­ها به سرعت تحت ­تأثیر فعالیت­های زمین‌ساختی واقع می­شوند، می­توان با بررسی الگوی حوضه‌های آبریز و ژئومورفولوژی آن‌ها­ به تأثیر فعالیت زمین‌ساختی بر روی سیستم­های رودخانه‌ای و زیر‌حوضه­های آن­ها پی برد. ریخت­سنجی حوضه آبریز شامل بررسی آبراهه­ها با استفاده از شاخص­های ژئومورفیک حوضه­ آبریز صورت می­گیرد. در این پژوهش از شاخص­ها­­ی ژئومورفیک  حوضه آبریز برای ارزیابی میزان فعالیت زمین‌ساختی فعال حوضه­ها و رودخانه­ها استفاده شده ‌است. بدین منظور هفت شاخص­ ژئومورفیک، گرادیان طولی رودSL) )، ناهنجاری سلسله مراتبی (Δa)، شاخص انشعابات (R)، انتگرال و منحنی فرازسنجی (Hi)، برجستگی نسبی (Bh)، تراکم زهکشی (Dd) و ضریب شکل (Ff) به کار گرفته شده و در 38 زیرحوضه زهکشی گستره مورد پژوهش اندازه­گیری شده ‌است. در نهایت با استفاده از شاخص زمین­ساخت فعال نسبی (Iat) گستره مورد بررسی به چهار رده فعالیت زمین­ساختی بسیار بالا، بالا، متوسط و پایین تقسیم بندی شده ‌است. نتایج شاخص‌های مزبور به خوبی با نتایج بدست آمده از مطالعات صحرایی هم‌خوانی دارد. نتایج به دست آمده نشان می‌دهد که بخش مرکزی و جنوبی منطقه مرتبط با فعالیت گسل‌های خزر، لاهیجان، کشاچال، سماموس، زرین­رجه، درفک، دیلمان و سهیل، دارای بیشترین فعالیت زمین‌ساختی می‌باشد. در حالی که در بخش­های شمالی که در بخش فروافتاده ساحلی دریای خزر واقع شده اند، مقدار این شاخص خیلی کم بوده و بیانگر فعالیت زمین‌ساختی پایین می‌باشد. %U https://www.geomorphologyjournal.ir/article_88314_6677837afa02cd16957ae4dcdea37be1.pdf