TY - JOUR ID - 78056 TI - بررسی تغییرات کیفی آب‌های زیرزمینی واقع در رسوبات کواترنری دشت ارومیه JO - پژوهشهای ژئومورفولوژی کمّی JA - GMPJ LA - fa SN - 22519424 AU - کوکبی نژاد قزوینی, امیرحسین AU - محمدنژاد, وحید AU - سلیمانی, محمدباقر AD - Y1 - 2018 PY - 2018 VL - 5 IS - 3 SP - 93 EP - 110 KW - کیفیت KW - آب زیرزمینی KW - زمین آمار KW - دشت ارومیه DO - N2 - در پژوهش حاضر به بررسی و تجزیه‌وتحلیل کیفیت آب‌های زیرزمینی دشت ارومیه طی سال‌های 1380 و 1393 پرداخته‌شده است. هدف عمده و اصلی در این پژوهش، بررسی تغییرات زمانی و مکانی کیفیت آب‌های زیرزمینی دشت ارومیه، تهیه نقشه پهنه‌بندی عناصر برای دوره زمانی موردمطالعه و مقایسه میزان عناصر موجود در آب‌های منطقه با استانداردهای موجود است. آمار و داد­های هواشناسی و همچنین کیفیت آب‌های زیرزمینی دشت ارومیه، به تعداد 20 چاه نمونه (1380-1393)، از مهم‌ترین داده­های این تحقیق به شمار می­روند. نقشه­های توپوگرافی 25000 و نقشه­های زمین­شناسی 100000 و نرم‌افزارهای GIS مهم‌ترین ابزار کار به شمار می­روند. روش تجزیه‌وتحلیل مبتنی بر روش­های زمین‌آماری و تحلیل نمودارهای ویلکوکس، پایپر و شولر است. نتایج نشان می­دهد در سال 1380 حداکثر گسترش کلراید در بخش مرکزی دشت ولی در سال 1393 مقادیر حداکثر به شرق دشت یعنی به سمت دریاچه ارومیه گسترش پیداکرده است. سدیم در سال 1380 در شمال و مرکز و تا حدی جنوب بالاست ولی در سال 1393 این مقادیر در شرق و شمال شرق زیاد است. مقادیر یون کلسیم نیز در سال 1393 نسبت به سال 1380 در شرق دشت افزایش پیداکرده است. یون بیکربنات در سال 1380 به میزان حداکثر 2/9 در غرب دیده می­شود در حالی این میزان در سال 1393 به 2/10 و نیمه شرقی افزایش پیداکرده است. حداکثر هدایت الکتریک آب‌های زیرزمینی دشت ارومیه در سال 1380 در حدود 1656 میکروموس در سانتیمتر و در مرکز و شمال غرب دشت قرار دارند. درحالی‌که در سال 1393 این میزان 2300 واحد شده و بیشتر در شرق دشت ارومیه مشاهده می­شود. میزان سختی کل آب نیز از بخش مرکزی در سال 1380 به بخش شرقی دشت در سال 1393 منتقل‌شده است. به‌طورکلی اغلب عناصر در طی دوره مطالعاتی به لحاظ زمانی و مکانی دچار تغییرات شده­اند. ضمن اینکه باوجود شرایط خاص در منطقه، آب‌های زیرزمینی به لحاظ مصارف سه‌گانه به‌ویژه در بخش شرب، از کیفیت مناسبی برخوردار است. UR - https://www.geomorphologyjournal.ir/article_78056.html L1 - https://www.geomorphologyjournal.ir/article_78056_e7f4ad7e18781563bf1a5cf1f5fe172f.pdf ER -