برآورد فرسایش خاک و تولید رسوب در حوضۀ آبخیز رودخانۀ زال با استفاده از روش‎های پسیاک، پسیاک اصلاح‎شده و GIS

نویسندگان

دانشگاه محقق اردبیلی

چکیده

حوضۀ آبخیز رودخانۀ زال در جنوب شهرستان خلخال و جنوب استان اردبیل واقع شده است و یکی از زیر‌حوضه‌های حوضۀ آبریز رودخانۀ قزل‌اوزن است. هدف پژوهش پیش رو، ارزیابی و مقایسۀ فرسایش خاک و حجم رسوب تولیدی حوضۀ آبخیز رودخانۀ زال با استفاده از مدل‌های پسیاک و پسیاک اصلاح‎شده (ام. پسیاک) است. در این پژوهش با تفکیک حوضه به چهار زیرحوضۀ لرد، زال، کلبندرود و دره‌چای، میزان فرسایش خاک و تولید رسوب کل حوزۀ آبخیز و زیرحوضه‌های آن با استفاده از روش‌های پسیاک و پسیاک اصلاح‎ شده مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بررسی نشان داد که در مدل ‌پسیاک کل حوضۀ آبخیز و زیرحوضه‌های کلبندرود، دره‌چای و لرد، از نظر شدت فرسایش، در کلاس و شدت رسوب‌دهی متوسط و زیرحوضۀ زال در کلاس و شدت رسوب‌دهی زیاد قرار دارند. رسوب ویژه به‎وسیلۀ مدل پسیاک در کل حوضه 6/388، زیرحوضۀ زال 9/520، زیرحوضۀ کلبندرود 8/409، زیرحوضۀ دره‌چای 1/357 و زیرحوضۀ لرد 1/311 متر مکعب در کیلومتر مربع در سال برآورد شده است، در حالی‎که در مدل ام. پسیاک کل حوضۀ آبخیز و زیرحوضه‌های کلبندرود، دره‌چای و لرد، از نظر شدت رسوب‌دهی، در کلاس و شدت رسوب‎دهی کم و زیرحوضۀ زال در کلاس و شدت رسوب‌دهی متوسط قرار گرفت و رسوب ویژه در کل حوضه 1/195، زیرحوضۀ زال 1/263، زیرحوضۀ کلبندرود 206، زیرحوضۀ دره‌چای 179 و زیرحوضۀ لرد 5/155 متر مکعب در کیلومتر مربع در سال برآورد شد.

کلیدواژه‌ها