یکی از انواع فرسایش آبی که موجب تخریب اراضی و برهمخوردن تعادل در پهنههای منابع طبیعی و اراضی کشاورزی میشود و خسارات سنگینی بهبار میآورد، پدیدهی فرسایش خندقی است. برای کنترل این پدیده، شناخت عوامل مؤثّر و پهنهبندی حساسیت اراضی نسبت به آن، اهمیت ویژهای دارد. تخریب اراضی، برهم خوردن منظر زمین و تعادل اکولوژیک و به مخاطره افتادن منابع زیستی در این مناطق، ازجمله موارد دیگری است که پژوهش دربارهی فرسایش، بهویژه فرسایش خندقی در اراضی استان قم را گریزناپذیر و الزامی میکند. در همین راستا، حوضهی آبخیز زوّاریان در استان قم، برای انجام پژوهش انتخاب شده است. روشهای مختلفی برای پهنهبندی حسّاسیّت اراضی به فرسایش خندقی وجود دارد. در این پژوهش از شاخص همپوشانی برای پهنهبندی در منطقه استفاده شد. برای تهیّهی نقشهی حسّاسیّت فرسایش خندقی از عکسهای هوایی، تصاویر ماهوارهایETM+ و برای عملیّات میدانی از GPS استفاده شد. بررسیها نشان داد که جنس زمین، شیب، منابع و قابلیّت اراضی، جهت شیب و کاربری اراضی، عوامل اصلی مؤثّر در وقوع فرسایش خندقی هستند. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که واحدهای سنگشناسی Q2 (تراسهای جوان و مخروطافکنههای درشتدانه ـ دورهی کواترنری) 41/94 درصد و تیپ اراضی دشتی و تپّهماهوری 96/99 درصد از مناطق تحت تأثیر فرسایش خندقی را به خود اختصاص دادهاند، درضمن طبقهی شیب 0-10 درصد (87/84 درصد)، جهت شیب شمال، مشرق و جنوبشرقی با (06/69 درصد) و کاربری مراتع متوسّط و زمینهای کشاورزی(85/98 درصد) دارای بیشترین گسترش مناطق تحت تأثیر فرسایش خندقی در حوضهی آبخیز مورد مطالعه هستند.